Lãnh đạo Cục Trồng trọt nói về việc thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị nông sản

Chiều 8/10 tại TP.HCM đã diễn ra Diễn đàn “Thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị nông sản, tận dụng lợi thế và cơ hội từ các FTA”.

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trông trọt, Bộ NN&PTNN cho biết, ĐBSCL mỗi năm có 24 triệu tấn lúa, xấp xỉ 10 triệu tấn các loại cây màu ngắn ngày khác, khoảng 10 triệu tấn trái cây.

Những số liệu trên cho thấy chỉ riêng khu vực phía Nam đã có khối lượng nông sản cực kỳ lớn. Trong khi đó, khối lượng và giá trị nông sản xuất khẩu chiếm tỉ trọng không nhiều, dù có tăng theo từng năm.

Cả nước hiện có khoảng gần 18.760 HTX nông nghiệp và 81 Liên hiệp HTX với tổng cộng khoảng 3,23 triệu thành viên. Tổng số lao động thường xuyên trong các HTX nông nghiệp là khoảng 550 nghìn người. Càn bộ quản lý HTX nông nghiệp là gần 51 nghìn người.

Đặc biệt, đã có trên 4.339 HTX nông nghiệp đảm nhận bao tiêu nông sản bằng 24,5% tổng số HTX nông nghiệp (tỷ lệ này năm 2015 chỉ là 5-7%).

Cả nước thực hiện các chuỗi liên kết – chế biến – tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp với 4 tác nhân tham gia liên kết gồm: 271 tổ chức khoa học; gần 590.000 hộ nông dân; hơn 4000 HTX nông nghiệp; gần 1.900 doanh nghiệp sản xuất, thu hoach chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.

Các hình thức liên kết rất đa dạng như: Liên kết tiêu thụ sản phẩm qua hợp đồng; Liên kết có hỗ trợ đầu tư và tiêu thụ sản phẩm; liên kết theo chuỗi giá trị khép kín; Liên kết dọc giữa doanh nghiệp và HTX, nông hộ; liên kết ngang giữa doanh nghiệp.

Ngoài ra còn có nhiều loại hình liên kết khác. Tuy nhiên, ông Lê Thanh Tùng cho biết chưa có liên kết nào tạo nên thương hiệu.

Do đó theo Phó Cục trưởng Cục Trông trọt cần nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Cụ thể là cải tiến công tác xây dựng kế hoạch và chỉ đạo sản xuất bổ sung thêm việc cải thiện các yếu tố trong chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ sản phẩm để gia tăng chất lượng và lợi nhuận; Đánh giá giá thành sản xuất, giá cả thu mua và những hao hụt về chất lượng nông sản trong sản xuất của địa phương. Từ đó xác định nguyên nhân và cách khắc phục.

Đồng thời, cải thiện mối quan hệ giữa người dân và doanh nghiệp trong tiêu thụ hàng nông sản. Thực tế sản xuất cho thấy giữa doanh nghiệp và người nông dân thường xảy ra bộ tín lẫn nhau. Ngoài ra, liên kết vùng phải được thực hiện bền vững cho người nông dân và doanh nghiệp trong quá trình sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Thay đổi nhận thức của người dân về liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản. Người dân phải tự nhận thức được trách nhiệm và quyền lợi của mình trong vấn đề liên kết. “Nhiều người thắc mắc nếu nông dân tham gia liên kết thì được gì? Câu trả lời đơn giản là để bán được hàng”, ông Lê Thanh Tùng chia sẻ.

Theo ông Lê Thanh Tùng, giải pháp thúc đẩy liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản là: Chia sẻ lợi ích giữa các bên tham gia; Tăng giá trị nông sản và hoàn thiện các chính sách thể chế.

"Nếu thực hiện tốt liên kết sản xuất sẽ nâng cao chất lượng và giá trị nông sản, tăng hiệu quả kinh tế. Hàng hoá chất lượng cao sẽ thu hẹp sự cạnh tranh. Đặc biệt, sẽ tạo lên giá trị văn hoá của sản phẩm", ông Tùng cho biết.